Εισαγωγή στη Λατινική Παλαιογραφία

Διδάσκων:  Μιχάλης Κωνσταντίνου Ρίζος

Στις τέσσερις συναντήσεις του σεμιναρίου Εισαγωγή στη Λατινική Παλαιογραφία θα δούμε, μετά από μια σύντομη επισκόπηση των κύριων στοιχείων της λατινικής παλαιογραφίας, τις πιο χαρακτηριστικές λατινικές γραφές και την εξέλιξή τους. Θα εξοικειωθούμε με τη μεσαιωνική στίξη, τις πιο κοινές συντομογραφίες και τη χρονολόγηση. Θα μιλήσουμε για γραφείς, βιβλιογραφικά εργαστήρια, βιβλιοθήκες και την ανάγνωση στον Μεσαίωνα. Επίσης, θα συζητήσουμε την εξέλιξη της λατινικής γλώσσας στον Μεσαίωνα και θα χρησιμοποιήσουμε έντυπα και ηλεκτρονικά εργαλεία για τη μελέτη των χειρογράφων.

Συνολικά 4 μαθήματα (μέγιστος αριθμός απουσιών: 1).

Κάθε Τρίτη 5:30-7μμ. (από 4/2/2025 έως 25/2/2025)

Ο Μιχάλης Κωνσταντίνου-Ρίζος είναι φιλόλογος-παλαιογράφος, απόφοιτος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και διδάκτωρ του Royal Holloway, University of London. Εκπαιδεύτηκε στην ανάγνωση βυζαντινών και μεταβυζαντινών χειρογράφων στο Ιστορικό και Παλαιογραφικό Αρχείο του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης (ΙΠΑ/MΙΕΤ) από τον Αγαμέμνονα Τσελίκα. Η διδακτορική του διατριβή ήταν η editio princeps της βυζαντινής μετάφρασης των Quaestiones Disputatae de potentia και της Quaestio disputata de spiritualibus creaturis του Θωμά Ακυινάτη από τον Πρόχορο Κυδώνη (ca. 1330-1369/71). Είναι μεταδιδακτορικός ερευνητής του Πανεπιστημίου Πατρών και διδάσκει κλασικά και μεσαιωνικά λατινικά σε πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα της Ελλάδας και του εξωτερικού.

Μεσαιωνική Λατινική Παλαιογραφία

Διδάσκων:  Ελευθέριος Δεσποτάκης

Η διδασκαλία της "¨Λατινικής Παλαιογραφίας" έγκειται στην πρακτική εξάσκηση ανάγνωσης, μεταγραφής και μετάφρασης λατινικών κειμένων της ύστερης μεσαιωνικής περιόδου (14ος-15ος αι.). Αντικείμενο της μελέτης αποτελούν αρχειακά τεκμήρια από το Κρατικό Αρχείο Βενετίας και από το Αρχείο του Βατικανού. Απώτερος σκοπός είναι η εξοικείωση των μαθητών με τις ποικίλες γραφές της περιόδου καθώς και με τους πάγιους τύπους σύνταξης εγγράφων διαφορετικού περιεχομένου, όπως διοικητικά (π.χ. εντολές, διατάξεις), νοταριακά (π.χ. συμβάσεις εργασίας, προικοσύμφωνα, διαθήκες) και εκκλησιαστικά (π.χ. παπικές βούλες). Σε αυτό το πλαίσιο, οι μαθητές καλούνται να προετοιμάζουν αποσπάσματα κειμένων με αύξοντα δείκτη δυσκολίας, τα οποία θα επανεξετάζονται με τον διδάσκοντα και ακολούθως θα προτείνεται η διπλωματική τους έκδοση.

Συνολικά 10 μαθήματα (μέγιστος αριθμός απουσιών: 2).

 Κάθε Τρίτη 5:30-7μμ. (από 4/3/2025 έως 27/5/2025).

Ο Ελευθέριος Δεσποτάκης είναι Διδάκτωρ Ιστορίας ΕΚΠΑ, πρώην Υπότροφος του Ελληνικού Ινστιτούτου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών Βενετίας, με μεταδιδακτορικές σπουδές στα Πανεπιστήμια Βενετίας, Κρήτης και Μάιντς. Από το 2022 είναι Εντεταλμένος Ερευνητής στο Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών.