The Fall of the House of Usher

Μέλβιλ Γουέμπερ, Τζ. Σ. Γουάτσον Τζούνιορ, ΗΠΑ, 1928, 12'

Βασισμένο σ’ ένα από τα πιο γνωστά διηγήματα τρόμου του μεγάλου Αμερικανού συγγραφέα και ποιητή Έντγκαρ Άλαν Πόε, το συγκεκριμένο φιλμ μικρού μήκους θεωρείται –όχι άδικα– εμβληματικό για τον ανεξάρτητο αμερικανικό κινηματογράφο. Με μια αφήγηση θραυσματική και ομιχλώδη, ανάλογη με αυτή που υιοθετεί το ασυνείδητο όταν σκηνοθετεί τα όνειρά μας, Η πτώση του Οίκου των Άσερ παρακολουθεί έναν ταξιδιώτη να φτάνει στην παραμελημένη έπαυλη των Άσερ, εντός της οποίας τα δίδυμα αδέρφια Ρόντερικ και Μαντλέιν μοιάζουν να έχουν βαλσαμωθεί εν ζωή. Η ταινία των Γουάτσον και Βέμπερ (οι οποίοι αποφάσισαν να μεταφέρουν το διήγημα στον κινηματογράφο έχοντας χρόνια να το διαβάσουν, αντλώντας την ουσία του όπως αυτή κατοικούσε –ή μάλλον στοίχειωνε– τη μνήμη τους) μεταδίδει αυτούσια σε 13 μόλις λεπτά την ατμόσφαιρα νοσηρότητας, θανάτου, καταραμένης ομορφιάς και γοτθικού μεγαλείου που κάνει το έργο του Πόε διαχρονικό.

Melville Webber, J.S. Watson, Jr, USA, 1928, 12'

Based on one of the best-known horror short stories by the great American writer and poet Edgar Allan Poe, this short film is – quite rightly – considered an iconic work of American independent cinema. With its fragmented and hazy narrative drive, similar to that employed by the unconscious to direct our dreams, The Fall of the House of Usher watches on as a traveler arrives at the Usher family mansion where the twins Roderick and Madeline reside as if embalmed alive. In the space of just 13 minutes, this film by Watson and Webber (who decided to adapt the short story for the screen without having read it in years, drawing instead on its essence as this inhabited – or rather haunted – their memories) wholly captures the atmosphere of morbidity and death, of cursed beauty and Gothic grandeur that makes the work of Poe so deathless.

Vampyr

Καρλ Ντράγιερ, Γαλλία, Γερμανία, 1932, 73'

Άλλοτε εφιάλτης κι άλλοτε νανούρισμα, το Βαμπίρ είναι μία από τις πιο επιδραστικές ταινίες στην ιστορία του κινηματογράφου. Η ιστορία είναι αποσπασματική και σύνθετη: οι χαρακτήρες (ένας άντρας, μια γυναίκα, η αδελφή της, μία κατάρα) στοιχειώνουν ο ένας τον άλλο, συνιστώντας διαφορετικά ορχηστρικά μέρη σε ένα έργο για την ελευθερία, τη λαγνεία και το πεπρωμένο. Εικόνες-φαντάσματα, η σύνθεση και ο φωτισμός των οποίων καλύπτουν όλο το εύρος της ασπρόμαυρης φωτογραφίας: υποφωτισμένα δωμάτια που κρύβουν μυστικά στις σκιές τους, γκρίζα τοπία της εξοχής που μοιάζουν σαν να ξεπήδησαν από την περίοδο τρόμου του Μονέ, εκτυφλωτικές εικόνες ενός ζωντανού-νεκρού σώματος. Ένα απολαυστικό κράμα εξπρεσιονισμού, παραμυθιού και λαχτάρας, όπου όλα είναι πιθανά και όλα οριστικά ανεκπλήρωτα, μια κατ’ ουσίαν κινηματογραφική πράξη, η οποία αποκαλύπτει όλες τις φυσικές και μεταφυσικές δυνάμεις του σινεμά.

Carl Dreyer, France, Germany, 1932, 73'

At turns nightmare and lullaby, Vampyr is one of cinema’s most influential films. The story is fractured and complex; the characters (a man, a woman, her sister, and a curse) haunt each other, like different orchestra sections in a piece about freedom, lust, and destiny. Images of the spectrum, shot through with composition and lighting that run the gamut of black-and-white cinematography: dim rooms that hold secrets in their shadows, gray countrysides out of Monet’s horror period, blinding frames of flour enveloping a body. A heady concoction of expressionism, fairy-tale, and longing, where everything is equally possible and impossible, an essentially cinematic praxis, which reveals all the physical and metaphysical powers of the medium.